-
1 judico
jūdico, āvī, ātum, āre [ jus + dico ]1) вести судебное разбирательство, судитьqui judĭcat C — judex или praetorj. rem (res) C — исполнять обязанности судьи2) выносить приговор, решать дело (j. aliquid или de aliquā re C etc.)aliquid contra aliquem j. C — решать какое-л. дело против кого-л. (осудить кого-л. по какому-л. делу)judicatus pecuniae (gen.) L — приговорённый к штрафуj. falsum C — выносить неправильный приговорalicui aliquid или alicujus rei j. L — признать кого-л. виновным в чём-л.j. aliquem C — осудить кого-л.res judicata C etc. — решённый вопрос, юридический прецедент (= praejudicium)3) иметь суждение, приходить к заключению (de aliquo, de aliquā re C, Cs)Jove aequo j. погов. H — судить без юпитерова пристрастия, т. е. здравоjudicatum est C — решено, известно, установлено4) полагать, считать (aliquid de aliquā re C etc.; maximum malum j. mortem Sen)aliquid nullum j. C — ни во что не ставить что-л.5) обсуждать, оценивать, определять (aliquid aliquā re или ex aliquā re C etc.)ex quo judicari potest C, Q etc. — из чего можно заключитьaliquid poenā dignum j. Ph — считать что-л. достойным кары6) объявлять, провозглашать (j. aliquem hostem Nep, Cs; aliquem affīnem culpae C; j. Galliam Antonii provinciam C) -
2 judico
jūdĭco, āvi, ātum, 1 (judicassit for judicaverit, Cic. Leg. 3, 3, 6), v. a. [judex], to examine judicially, to judge, be a judge, pass judgment, decide (syn.: judicium facio, reddo; class.).I.Lit.:B.si recte et ordine judicaris,
Cic. Rosc. Am. 48, 138:cum magistratus judicassit,
id. Leg. 3, 3, 6:ordo alius ad res judicandas postulatur,
id. Div. in Caecil. 3, 8:aliquid contra aliquem,
id. Fl. 4, 11:judicare, deberi viro dotem,
id. Caecin. 25 fin.:homo in rebus judicandis spectatus et cognitus,
id. Verr. 1, 10, 29:judicantem vidimus Aeacum,
Hor. C. 2, 13, 22:ad judicandum evocari,
Suet. Galb. 14:ne aut spoliaret fama probatum virum, si contra judicavisset,
Cic. Off. 3, 19, 77:de bene meritis civibus potestas judicandi,
id. Mil. 2, 4:res,
id. Phil. 1, 8, 20; id. Verr. 2, 2, 31, § 76:ex aequo et bono,
id. Caecin. 23, 63:mihi tris hodie litis judicandas dicito,
Plaut. Merc. 2, 2, 10.—With kindred acc.: inclytum judicium, Poët. ap. Cic. Div. 1, 50, 114. —Esp.,To condemn = damnare;II.quo jam diu sum judicatus,
Plaut. Men. 1, 1, 20:judicati atque addicti,
Liv. 6, 34, 2; 6, 14, 10:judicatum pecuniae,
id. 6, 14, 3:quoad vel capitis vel pecuniae judicasset privato,
id. 26, 3, 8:quique judicati pecuniae in vinculis essent,
id. 23, 14, 3:judicare aliquem pecuniae,
to fine, Gell. 20, 1, 47:alicui perduellionem judicare,
Liv. 1, 26.—Transf. beyond the legal sphere.A.To judge, judge of a thing:B.aliquid oculorum fallacissimo sensu,
Cic. Div. 2, 43, 91:quod egomet multis argumentis jam antea judicāram,
id. Fam. 3, 4, 1:sic statuo et judico, neminem, etc.,
id. de Or. 2, 28, 22.—To declare, proclaim a person to be any thing:C.judicetur non verbo sed re, non modo non consul, sed etiam, hostis Antonius,
Cic. Phil. 3, 6, 14:Deiotarum unum fidelem populo Romano,
id. ib. 11, 13, 34:cujus rei exemplum pulcherrimum judicarem,
Caes. B. G. 7, 77.—To determine, resolve, conclude:D.de itinere ipsos brevi tempore judicaturos,
Caes. B. G. 1, 40.—To adjudge, make over to a person:B.nam ego ad Menaechmum nunc eo, cui jam diu Sum judicatus (al. quo),
Plaut. Men. 1, 1, 20:judicata pecunia,
Val. Max. 4, 1, 8.—Hence, jūdĭ-cātus, a, um, P. a., decided, determined:mihi judicatum est deponere illam personam,
I am determined, Cic. Fam. 7, 33, 2:res judicata,
a decided matter taken as a precedent for other cases, id. Top. 5, 28; Quint. 5, 2, 1:infirmatio rerum judicatarum,
Cic. Agr. 2, 3, 8.—Also, sentenced, condemned:judicatum duci,
Cic. de Or. 2, 63. —Hence, subst.: jūdĭcātum, i, n., a matter judged or decided; a decision, judgment, precedent, authority:judicatum est id, de quo sententia lata est, aut decretum interpositum,
Auct. Her. 2, 13, 19:judicatum est, de quo ante jam sententia alicujus... constitutum est,
Cic. Inv. 2, 22, 68; id. Flac. 20, 48:quamvis postea judicatum fiat, tamen actio data non intercidit,
Dig. 27, 3, 21.—An award, a fine:solvere,
Cic. Quint. 13, 44; 7, 29.— Adv.: jūdĭcātō, deliberately (post-class.), Gell. 14, 1.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Русский